Mersin, son 40 yılın en şiddetli zirai don olayını yaşıyor. 1984 yılında yaşanan don olayının ardından, bu dönemki don, hem şiddeti hem de etkisi açısından benzeri görülmemiş bir doğa olayına dönüştü. Tarım kenti Mersin, bu olayla birlikte büyük bir sınav veriyor. Üreticiler, don nedeniyle büyük kayıplar yaşarken, bu kayıpların pazarlarda fahiş fiyatlara dönüşmesi bekleniyor.
1984'ten Sonra Görülen En Şiddetli Don Olayı
Mersin’de son günlerde yaşanan zirai don, 1984’teki olayla kıyaslandığında, çok daha büyük bir yıkım etkisi yaratmış durumda. Özellikle tarımda başlıca ürünler olan narenciye, domates, zeytin ve diğer sebzelerde büyük kayıplar yaşanıyor. Soğuk hava dalgası, 22-23 Şubat 2025 tarihlerinde zirveye ulaşarak, gece sıcaklıklarının sıfırın altına düşmesine ve bu da zirai donun etkisini artırmasına neden oldu.
Erdemli, Tarsus, Silifke gibi Mersin’in tarım alanlarının yoğun olduğu ilçelerde çiftçiler, donun etkilerini azaltabilmek için gece boyunca sobalarını yakarak nöbet tuttular. Ancak, bu tedbirler yeterli olmadı ve ürünlerde büyük zararlar meydana geldi. Özellikle örtü altı domates ve limon üreticileri, erken don nedeniyle ürünlerini kaybetti.
Üreticiler Zor Durumda
Zirai don nedeniyle ürünlerini kaybeden çiftçiler, zor bir süreçle karşı karşıya. Erdemli ve Tarsus’ta çiftçiler, geleneksel yöntemlerle donla mücadele etse de sonuç alamadılar. Tarımsal sigorta sistemine sahip olmayan birçok küçük üretici, büyük maddi zararlara uğradı. Üreticilerin kayıplarını telafi etmesi, bu yıl oldukça zor görünüyor. Çiftçiler, hâlihazırda yüksek girdi maliyetleriyle mücadele ederken, bu kayıplar onların geçimlerini daha da zorlaştıracak.
Mersin Ziraat Odası Başkanı ve yerel yetkililer, bölgenin afet bölgesi ilan edilmesi çağrısında bulunarak, çiftçilerin zararlarının bir an önce karşılanmasını talep ediyorlar. Ancak, üreticilerin hemen desteğe erişmeleri mümkün olmadığından, çoğu çiftçi büyük bir belirsizlik içinde.
Fahiş Fiyatlar Pazarlara Yansıyabilir
Don olayının ardından kaybedilen ürünlerin pazarlara nasıl yansıyacağı ise büyük bir soru işareti. Mersin’in en büyük tarım ürünlerinden olan domates, limon ve zeytin gibi ürünlerde yaşanan kayıpların, pazarlara fahiş fiyatlarla dönmesi muhtemel. Üreticilerin kayıpları karşılanmadan, azalan ürün arzı talebin arttığı pazarlarla buluşacak. Bu da fiyatların yükselmesine neden olabilir. Özellikle narenciye fiyatlarının bu yıl çok daha yüksek olacağı tahmin ediliyor.
Yüksek fiyatlar, hem tüketiciyi zor durumda bırakacak hem de üreticilerin kâr marjını artırmaktan ziyade, ciddi şekilde piyasada belirsizlik yaratacaktır. Çiftçilerin zararlarının telafi edilmesi için devletin daha etkin müdahalelerde bulunması gerektiği düşünülüyor.
Gelecekteki Önlemler ve Beklentiler
Mersin'deki çiftçiler, son yıllarda yaşadıkları bu tür doğa olayları karşısında hükümetten destek bekliyor. Bu tür olayların her yıl olma ihtimaline karşı, üreticilerin daha güvence altına alınması için tarımsal sigorta sisteminin yaygınlaştırılması gerektiği vurgulanıyor. Ayrıca, zirai don olaylarının etkilerini azaltmaya yönelik daha fazla araştırma ve teknolojik çözümün devreye girmesi gerektiği ifade ediliyor.
Bu olay, Mersin gibi tarımın başkenti olan bir şehirde, üreticilerin karşılaştığı zorlukları ve tarım ekonomisinin kırılganlığını bir kez daha gözler önüne serdi. Gelecek yıllarda benzer durumlarla karşılaşmamak için tarımsal stratejilerin daha sağlam temellere oturtulması gerektiği açık.
Sonuç: Üreticinin Yanında Olunmalı
Mersin’de yaşanan bu zirai don olayı, üreticilerin ne denli zor şartlarda çalıştığını ve her türlü doğal afetin tarım sektörü üzerindeki kalıcı etkilerini gözler önüne seriyor. Çiftçilerin mağduriyetinin hızla giderilmesi ve üretim kayıplarının telafi edilmesi, hem yerel hem de ulusal ölçekte önemli bir sorumluluk taşıyor. Bu yıl kaybedilen ürünlerin telafisi mümkün olmasa da, gelecekte benzer olayların önüne geçebilmek için atılacak adımlar, tarım sektörünün sürdürülebilirliği için kritik öneme sahip.
Zirai Don, Milyonlarca Ağacı ve Sebzeyi Kuruttu
Mersin’in diğer bölgelerinde de zirai don etkisini artırarak devam ediyor. Tarsus Ziraat Odası Başkanı Veyis Avcı, 2 gündür devam eden zirai don olayının, milyonlarca ağacı ve sebzeyi kuruttuğunu belirtti. Avcı, donun sert çekirdekli meyvelere büyük zarar verdiğini ve çiftçilerin bu yıl da büyük bir kayıp yaşayacağını söyledi. Çiftçilerin, zirai donla mücadele etmek için gece gündüz dumanlama yapmalarına rağmen başarılı olamadıklarını dile getirdi.
Avcı, bölgenin mutlaka afet bölgesi ilan edilmesi gerektiğini vurguladı ve zararın tespit edilerek giderilmesi için acil önlemler alınması çağrısında bulundu.
Üreticiler, Zirai don nedeniyle zarar gören çiftçilerin borçlarının ertelenmesi gibi desteklerin bir an önce başlatılması gerektiğini ifade etti.
Mersin Portal-Haber Merkezi