Gittikçe yaklaşan yıkıcı bir deprem tehdidiyle karşı karşıya kalan İstanbul’ u ve olası yıkımın ülke ekonomisini altından kalkılması hayli zor bir krize sürükleme riski karşısında, yıllardır betona boğulan ve aldığı göçü taşıyamayacak hale belen Başta İstanbul olmak üzere Marmara’ ya alternatif bölge arayışları gündemde daha fazla yer işgal ederken,
arşivimde 2013’ te kapsamlı çalışma sonucu kaleme aldığım araştırmayı özetleyerek yeniden yayınlama gereği duydum…
Yaklaşmakta olan yerel seçimlerde, geliştirdikleri projeler yerine ağızlara pelesenk olmuş sloganlardan ibaret kampanyalarla Mersinlilerden destek isteyen kimi adaylara katkı sağlaması umuduyla…
“Kent Ekonomileri kapsamında, tehdit ve fırsatlarıyla Mersin üzerine deneme -1-
A- 2023' te nasıl bir Mersin?
Bu çalışma 2012 yılında kişi başına düşen 8.500 dolarlık ortalama milli gelirle, 10 bin 500 dolara yaklaşan ülke ortalamasının hayli altında kalan ve avantajlarını fırsata, yatırıma, üretime çevirmediği sürece yıllardır debelendiği "orta gelir tuzağından" bir türlü kurtulamayan Mersin'in,
Yaşanmakta olan bölgesel değişim rüzgârının da etkisiyle ülkenin de üzerine çıkaracak refah seviyesine ulaşmasını sağlayacak projeler temelinde yeni bir ivmeyi nasıl yakalayacağı sorusuna cevap aramayı amaçlamaktadır.
Mersin bu projeleri hayata geçirmeyi başardığı takdirde değişim, dönüşüm sıçramasını artık aynı metropolün iki yakası haline geldiği Adana ile birlikte yakalayacak, keder ve tasanın küçük kavgaları yerine barış ve zenginliğin getirdiği refahı ortaklaşa paylaşmanın sevincini yaşayacaktır.
Temel amaç, sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında 1996’ da ülke 10.luğunda yer alırken 2003'te 16. sıraya düşen, bu da yetmezmiş gibi 2012'de 23. lüğe kadar gerileyen, fırsat ve nimetler kenti Mersin'i hak ettiği yere çıkaracak, 'kurtarıcı projeleri', o projeleri sürükleyecek dinamikler yanında engel riski taşıyan tehditleri ortaya koymaktır.
-150 yıllık son gelişme döneminde Mersin önce İmparatorluğun, ardından genç Cumhuriyetin İstanbul, İzmir ile birlikte dünyaya açılan üç önemli kapısından biriydi. Bugün o konumunu güçlendirerek arttıran bir kent var karşımızda.
Hinterland itibariyle Mersin ülkenin ihracat ve ithalatını gerçekleştirdiği üç merkezden biriydi, dış konjonktür bugün o merkezi vazgeçilmez hale getirmekte.
İstanbul-Bursa-Kocaeli üçgeninde yoğunlaşan ve devletin tüm ağırlığıyla yüklenmesine rağmen artık tıkanma noktasına gelen son 40 yılın üretim, ticaret bölgesinin yerini Mersin'in merkezinde yer aldığı Çukurova alacak.
Her an beklenen ve ülke ekonomisini sarsacağı tartışmasız büyük İstanbul deprem olasılığı da Marmara bölgesine alternatif arayışını zorunlu kılıyor ve bu arayışta Mersin-Adana ekseni, ülkenin yeni cazibe merkezi olarak, rakipsiz olarak tartışılmaz üstünlüğe sahip...
Sadece iç dinamikler değil, dış konjonktür de her gün tanıklık ettiğimiz gelişmeyle Mersin'i rakipsiz kılıyor. Irak' taki Kürt özerk bölgesinin dünyaya açılan kapısı olma ötesinde Suriye'deki gelişmeler de kentimizi vazgeçilmez konuma taşıyor.
Avrupa ile Ortadoğu arasında yakın geleceğin en önemli geçiş merkezi Türkiye, Türkiye' nin de en önemli stratejik noktası Mersin olacak. Bölgesel konumu itibariyle 500 milyonluk nüfusa hitap eden, her türlü gelişmeden etkilenen ve etkileyen stratejik önemi gittikçe artan bir il konumunda Mersin...
-Küresel ısınma nedeniyle aynı ürün potansiyeline sahip olduğumuz özellikle İspanya kuraklık nedeniyle şimdiden sıkıntı içinde yaşarken, Mersin doğusundaki Berdan ve batısındaki Göksu ırmakları nedeniyle nitelikli tarımda da geleceğin parlayan yıldızı olarak gittikçe parlayacak.
-Mersin sadece gıda ihracatının değil, hayata geçirilmesi hiç te zor olmayan kimi projelerle, küçük dokunuşlarla bölgesinin en önemli gıda işleme, dağıtım ve pazarlama merkezi haline getirilebilir. Her alanda dünya yıkılıp yeni dinamiklere uygun yeniden kurulurken Mersin' in Almanya, Hollanda, Dubai başarılı modellerinin yerini almaması için hiç bir neden yok.
Bakliyat ve narenciyede tanık olduğumuz pazarlama ve dağıtım becerisi, tüm gıda ürünlerine yayılabilir ve Mersin dünyanın dört yanından gelen malların işlenip, başka ülkelere sevk edildiği bir kent haline getirilebilir.
-Ekonomik vizyonun gerçekleştirilmesinde olumlu rol oynayacak dinamikler ve engeller:
Genişleyen sınırları, artan etkilerinin yarattığı güçle geleceğin Mersin' ini yaratmada en önemli dinamik yerel yönetimler olacaktır.
Yerel yönetimlerin ön açıcı etkisiyle parmağı taşın altında olan yatırımcılar ve onların bir araya gelerek güçlerini birleştirdiği, projelerini geliştirdiği gönüllülük esası ile toplandıkları Sivil Toplum Kuruluşları yeni yatırımların, kenti geliştirmenin temeli taşlarını oluşturacak.
Bu alanda en önemli engel geçmişte olduğu gibi yakın gelecekte de ne yazık ki gücünden hiç bir şey kaybetmeyen bürokrasidir.
Mersin'i yukarıda özetlemeye çalıştığımız vizyona uygun biçimde 21. yüzyıla taşımanın ve kenti küresel rakipleri arasında öne çıkaracak tüm projelerin hayata geçmesinin olmazsa olmaz en önemli şartı yerel özerkliğin kente özgü biçimde hayata geçirilmesidir.
Aşağıda yer alan ve Mersin'i değiştirip, dönüştürecek tüm projeler; mümkün olduğunca bürokrasiden arınmış, kenti tanımaktan, okumaktan uzak merkezi yönetim anlayışından adem-i merkeziyetçi bir yönetime geçmekle mümkün olacaktır. (Mersin ekonomisi, sosyal, siyasal dokusuyla yüz yıldır tartışıp durduğumuz yerel yönetimlerin güçlendirilmesi ve bir adım ötesinde yerel özerkliğin hayata geçirilmesinde ülke adına model olacak mozaik özelliklere, dokuya sahiptir. Bu özellik kentin avantajları arasında dikkatlerden kaçsa da üzerinde durulması gereken reel bir olgudur)
Mersin'i orta gelir tuzağından çekip çıkaracak, 2012 sonunda 10 bin 300 dolara ulaşan Türkiye milli gelir ortalamasının altında dolaşıp duran (2012 sonunda Mersin' de kişi başına düşen gelir 8.500 dolar civarındadır) ve kader sanılan o görüntüden refah seviyesine yükseltecek projelere gelince...
Bir sonraki yazıda o projeleri detaylı olarak ele alacağım...”
Mersin Portal-Haber Merkezi